Herdenken

Na de tweede Wereldoorlog werd het politieke klimaat in Nederland getekend door gevoeligheden in de relatie met Indonesië en schaamtegevoel over het koloniaal verleden. Met de nakomelingen had men geen medelijden. Niet gehinderd door enige kennis van zaken, dacht men “ Eigen schuld dikke bult! “ Daardoor duurde het lang voordat er enige belangstelling kwam voor de oorlogsslachtoffers uit de voormalige kolonie Nederlands Indië.

Men is zich niet bewust van het feit, dat 80 % van de winst uit de Nederlandse kolonie, naar Nederland ging, waarvan Nederland en zijn bewoners zelf, zo welvarend zijn geworden. De resterende 20 % bleken al voldoende om ook Nederlands Indië welvaart te schenken.

Wel is er nu een twaalfde urn, gevuld met aarde van 22 erebegraafplaatsen uit diverse delen van de Indonesische archipel, ingemetseld met de 11 urnen met aarde van begraafplaatsen uit de Nederlandse provincies, in het Monument op de Dam.

Pas in 1961 werden voor het eerst tijdens de nationale herdenkingsplechtigheid op de Dam ter nagedachtenis van degenen, die in de oorlog met Duitsland omgekomen zijn, ook diegene genoemd, die in Indië het leven lieten. Vanaf toen mochten ook deze Nederlanders hun bevrijding herdenken. Het hele jaar door liggen hier grote hoeveelheden bloemen, die je kunt zien liggen als je er langs rijdt. Er zijn nu vliegdennen neergezet, die bekend staan om hun snelle groei. Zodat het vanaf de rijweg wat meer aan het oog ontrokken zal zijn. Politiek is vindingrijk!

Op het nieuws wordt gesproken van een herdenking van de Capitulatie van Japan, maar men vermijdt altijd te spreken van het werkelijke einde van WO II. Voor de Nederlanders binnen de grenzen van hun land was voor hun gevoel,nadat Duitsland gecapituleerd was, de Wereld oorlog immers al op 5 mei geëindigd! Men stond er niet bij stil, dat die wereld op die datum nog volop in oorlog was.

Het Gebaar

Over het niet uitbetalen van salarissen aan Indische rijksambtenaren en militairen.

De conclusies van de NIOD-rapporten van Hans Meijer en Peter Keppy liegen er echter niet om: Nederland heeft onrechtmatig gehandeld en is van de geallieerde landen het enige dat zijn Nederlands Indische oorlogsslachtoffers en militairen die in de voormalige kolonie hebben gediend niet heeft gecompenseerd. ( rapport Meijer 2005)

Salarissen over de oorlogsperiode zijn nooit uitbetaald. Nederlandse rijksambtenaren in Nederland kregen na de oorlog echter wel de beloofde compensatie!De studie van Keppy (2006) legt de focus op oorlogsschade, -roof en eerherstel. Van de 20 miljard aan bezittingen van particuliere Indische Nederlanders is 5 miljard doorgesluisd naar de staatskassen van Nederland, Indonesië en Japan. De overige 15 miljard is door onteigening, roof, confiscatie en vernietiging verdwenen in handen van Japanners en Indonesiërs.

Nederland heeft met de zogeheten San Francisco Peace Treaty van 1951 de Indische slachtoffers het recht ontnomen om voor schadevergoeding in aanmerking te komen voor hun verloren gegane bezittingen. Lees ook hierover in Ik Beken.

Compensatie van Zalm juli 2000: Joodse slachtoffers van de Duitse Holocaust kregen 18.000 gulden, de zigeuners 10.000. De Nederlandse slachtoffers van de Japanners kregen 3000. Daaronder zaten echter ook Joden. De Joden uit Duitsland en de Joden uit Nederlands Indië, al in Israel wonend kregen dus met een opvallend verschil te maken! Abe Zijlstra vraagt de Kamer, waar bijvoorbeeld de 600 miljoen gulden zijn gebleven, die Nederland destijds heeft ontvangen van Japan om Nederlands Indische slachtoffers te compenseren.

Demonstraties en petities.

Op 13 juni 2001 boden we een protest aan in de Thorbecke zaal in de Tweede Kamer tegen de vertoning van de film Merdeka.

Iedere maand demonstreren er gerepatrieerden bij de Japanse ambassade in Den Haag. Iedere maand staan ze daar trouw op hun post. Tot groot ongenoegen van het personeel van deze ambassade. Een enkele keer zijn wij er ook geweest. Ook die keer, dat wij allen een gele paraplu met de woorden “Pay your back!” droegen. Dit gebeurde op dat moment over de hele wereld bij de Japanse ambassades omdat WOII 50 jaar geleden was geëindigd.

Soms rijdt er een bus met toeristen langs, waarvoor wij op dat moment dienen als een toeristische attractie! Na afloop gaat er altijd een delegatie van de Stichting JES, naar binnen om een petitie aan te bieden. De Franse ambassade er tegenover heeft geen bezwaar, hij heeft er begrip voor!

Ook bij het bezoek van prins Akihito stonden wij bij het Paleis Het Loo te Apeldoorn,te demonstreren. Bejaarden en invaliden, streng bewaakt door forse uitsmijters en honden, werden veilig uit het zicht van de prins gehouden! Op verzoek van koningin Beatrix opdat hij niet gekwetst zou worden.

Achter een boom stonden een paar Japanners in donker kostuum en een donkere hoed om de boel ook van hun kant in de gaten te houden. Het deed me weer aan de oorlog denken, had iets van een film, een beetje luguber! Wij stonden er met een spandoek, maar dat moest worden opgerold van de politie. Burgemeester de Graaf had geen toestemming voor de demonstratie gegeven!

Onze groep is de enige groep in Nederland, bij wie het recht om te demonstreren, het recht van vrije meningsuiting, wordt gedwarsboomd. Er werd een rechtszaak door de JES hierover aangespannen. Deze is wel gewonnen, maar heeft ons natuurlijk niet gebaat. Akihito was natuurlijk toen al lang vertrokken

a group of people standing around a banner
a group of people standing around a banner

Links het doek vasthoudend, Hilly Hogesteyn-Vrijburg. Zij gaf ook een lezing in het World Forum Theater van het WFC, ter gelegenheid van de Herdenking bij het Indisch Monument in Den Haag op 15 augustus 2009

We hebben vrienden bij de JIN, de Japans, Indische Nederlanders. Nakomelingen van Japanners en Nederlanders en van Japanners en Indonesiërs. Dit is voor hen even zo problematisch als dat dat voor de Duits,Nazi en, of NSB, nakomelingen was Jacques en ik bezoeken ook ieder jaar de Nederlands/ Japanse Conferentie/ dialoog..We komen daarbij in contact met nakomelingen van onze vroegere vijand. Het is heel verhelderend. De oorlog is als een systeem,waarin wij mensen ombrengen, die onder andere omstandigheden onze vrienden zouden kunnen zijn.

Op een van die Conferenties heb ik een lezing gegeven. Dat was op 22 september 2007.Het is jammer dat door tussenkomst van de Jap wij niet de gelegenheid hebben gehad om als vrienden de relatie met Nederlands Indië hebben kunnen afbouwen. Als de onafhankelijkheid van Indonesië aan het eind van 1947 had plaatsgevonden, dan waren er tijdens de eerste en tweede Politionele acties niet zoveel Indonesiërs en Nederlanders gesneuveld. De manier waarop de regering in Den Haag niet van wijken wist, heeft er toe bijgedragen dat er veel onnodig bloed gevloeid is aan weerszijden. Aan beide zijden zijn er wreedheden begaan. Jammer dat Bot alleen zijn excuses aanbood aan Indonesië en niet aan diegenen die verplicht werden daar te strijden.